Thiết kế và lựa chọn nhà ở an toàn, tiện nghi cho người cao tuổi tại Việt Nam 2025

Việt Nam đang đối mặt với tốc độ già hóa dân số nhanh chóng khi số lượng người cao tuổi ngày càng gia tăng mạnh trong những năm gần đây và dự kiến sẽ tiếp tục tăng tới gần 18 triệu người vào năm 2030, tạo ra nhiều thách thức trong việc phát triển kinh tế xã hội và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Nhu cầu và xu hướng phát triển nhà ở dành cho người cao tuổi tại Việt Nam

Theo thống kê, tính đến năm 2024, Việt Nam có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên và con số này sẽ tiếp tục tăng lên xấp xỉ 18 triệu người vào năm 2030. Tỷ lệ sinh giảm đồng nghĩa tỷ trọng người trẻ cũng giảm, trong khi tuổi thọ trung bình tăng. Như vậy, Việt Nam đang chuyển sang thời kỳ dân số già nhanh và kéo dài, đặt ra yêu cầu xây dựng mô hình nhà ở phù hợp cho nhóm đối tượng cao tuổi.

Hiện nay cả nước mới chỉ có khoảng 400 viện dưỡng lão, chủ yếu hoạt động dưới sự đầu tư của nhà nước hoặc tổ chức từ thiện, trong khi nhu cầu nhà ở tích hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, tiện nghi hiện đại còn rất hạn chế. Đây là thị trường có tiềm năng lớn và cần được phát triển đúng hướng, đặc biệt là các mô hình nhà ở tích hợp y tế cộng đồng, chăm sóc sức khỏe tại gia giúp người cao tuổi sống độc lập, an toàn mà vẫn giữ được kết nối với gia đình và xã hội.

Tiêu chí thiết kế nhà ở an toàn cho người cao tuổi

Thiết kế nhà ở dành cho người cao tuổi cần tập trung vào sự an toàn và tiện ích để giảm thiểu tối đa các rủi ro như té ngã hoặc khó khăn trong di chuyển, đồng thời mang lại sự thoải mái và thuận tiện trong sinh hoạt hàng ngày.

• Thiết kế nội thất tối giản và tiện dụng: Không gian bố trí hợp lý, tránh chướng ngại vật như thảm trơn trượt hay vật dụng cồng kềnh. Hành lang, lối đi cần rộng rãi, chiếu sáng đầy đủ để tăng khả năng di chuyển an toàn. Nội thất có thể linh hoạt điều chỉnh, ví dụ như tay vịn hỗ trợ trong nhà tắm, phòng ngủ, sử dụng đồ dùng có độ cao phù hợp.
• Sử dụng vật liệu chống trượt, an toàn: Sàn nhà nên chọn loại chống trượt để hạn chế nguy cơ ngã. Tay vịn cầu thang, phòng tắm và nhà vệ sinh cần được trang bị đầy đủ nhằm hỗ trợ di chuyển.
• Phân chia khu vực chức năng rõ ràng: Các khu vực sinh hoạt, nghỉ ngơi, bếp nấu và phòng tắm được bố trí thuận tiện, tránh phải di chuyển quá xa, giảm mệt mỏi cho người già.
• Thiết kế thông thoáng, đón ánh sáng tự nhiên: Căn hộ cần có khả năng đón nắng tốt, thông gió hiệu quả giúp không khí lưu thông, mang lại môi trường sống trong lành, hỗ trợ sức khỏe hệ hô hấp.

Lựa chọn mô hình nhà ở phù hợp cho người cao tuổi

Chung cư với hệ thống tiện ích đồng bộ

Chung cư hiện nay được nhiều người cao tuổi lựa chọn bởi có hệ thống an ninh bảo đảm, dịch vụ y tế, siêu thị, nhà thuốc trong khuôn viên dự án cũng như nhiều tiện ích nâng cao sức khỏe như công viên nội khu, khu thể dục dưỡng sinh, câu lạc bộ cộng đồng.

Ưu điểm của chung cư:

• Tiện lợi trong sinh hoạt hàng ngày, đảm bảo an toàn với hệ thống camera giám sát và đội ngũ bảo vệ chuyên nghiệp.
• Khuôn viên xanh, thoáng mát tạo không gian thư giãn và vận động giúp cải thiện thể chất.
• Các hoạt động cộng đồng và câu lạc bộ dưỡng sinh giúp duy trì tinh thần tích cực, giảm cảm giác cô đơn.
• Gần các tiện ích thiết yếu như bệnh viện, siêu thị, công viên hỗ trợ chăm sóc sức khỏe và lối sống lành mạnh.

Ưu tiên căn hộ ở tầng thấp

Người cao tuổi nên lựa chọn căn hộ từ tầng 3 đến tầng 10 để thuận tiện đi lại, giảm sự phụ thuộc vào thang máy, đặc biệt trong các tình huống mất điện hoặc sự cố thang máy. Việc này cũng giúp giảm cảm giác mệt mỏi do chờ thang máy lâu và tăng mức độ an toàn trong di chuyển.

Vị trí dự án nhà ở

Lựa chọn nhà ở gần bệnh viện, trung tâm y tế là ưu tiên để đảm bảo tiếp cận chăm sóc sức khỏe nhanh chóng khi cần thiết. Ngoài ra, vị trí gần siêu thị, chợ, công viên cũng mang lại thuận tiện cho việc đi lại, mua sắm và tham gia các hoạt động giải trí phù hợp cho người cao tuổi.

Mô hình nhà ở tích hợp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ tâm lý

Nhà ở cho người cao tuổi không chỉ đơn thuần là nơi sinh hoạt mà còn cần tạo thành một hệ sinh thái hoàn chỉnh, kết hợp dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, sinh hoạt cộng đồng và hỗ trợ tinh thần.

• Mô hình nhà ở chăm sóc liên tục (Continuing Care Retirement Communities): Áp dụng tại các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, mô hình này cung cấp đa dạng các cấp độ chăm sóc y tế từ độc lập đến hỗ trợ cho người già mắc bệnh mãn tính, nhằm duy trì chất lượng sống lâu dài.
• Không gian sinh hoạt cộng đồng: Các câu lạc bộ dưỡng sinh, hội nhóm hỗ trợ tinh thần giúp người cao tuổi giao lưu, tránh bị cô lập, nâng cao sức khỏe tinh thần.

Việt Nam đang nghiên cứu và triển khai các mô hình tương tự, phù hợp với đặc thù dân số già và văn hóa địa phương, hướng tới môi trường sống an toàn, tiện nghi và đầy đủ cho người cao tuổi trong thời gian tới.

Chính sách hỗ trợ và tiềm năng phát triển

Theo số liệu năm 2025, hơn 95% người cao tuổi Việt Nam đã có thẻ bảo hiểm y tế, cùng với hơn 1,8 triệu người nhận trợ cấp xã hội định kỳ. Đây là cơ sở giúp giảm bớt áp lực tài chính khi lựa chọn môi trường sống tích hợp dịch vụ chăm sóc y tế chuyên biệt.

Ngoài ra, với sự phát triển của tầng lớp trung lưu và thượng lưu, nhiều người cao tuổi có điều kiện tài chính để lựa chọn các sản phẩm nhà ở có tiện ích hiện đại và đảm bảo an toàn.

Việc phát triển các dự án nhà ở dành cho người cao tuổi tại các vùng ven trung tâm thành phố đang trở thành xu hướng, vừa tận dụng ưu thế hạ tầng, giá đất hợp lý, vừa tạo môi trường sống gần thiên nhiên, thuận tiện cho giao thông và cơ sở y tế.

Kết luận

Thiết kế và lựa chọn nhà ở an toàn, tiện nghi cho người cao tuổi tại Việt Nam năm 2025 đòi hỏi sự kết hợp giữa các yếu tố kỹ thuật trong xây dựng, thiết kế nội thất phù hợp, cùng các dịch vụ hỗ trợ y tế và tinh thần tích hợp trong mô hình nhà ở. Chung cư với hệ thống tiện ích đồng bộ và vị trí gần các cơ sở y tế, cùng môi trường trong lành là những lựa chọn phù hợp cho người cao tuổi hiện nay.

Phát triển các mô hình nhà ở tích hợp chăm sóc sức khỏe liên tục và cộng đồng sinh hoạt cho người già được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, đảm bảo an toàn và cải thiện tinh thần cho người cao tuổi trong bối cảnh già hóa dân số của Việt Nam.

Sources

• Nhu cầu nhà ở cho người cao tuổi ngày càng lớn - Báo Thanh Niên
• Thay đổi cơ cấu dân số “kích cầu” nhà ở dành cho người cao tuổi - VietnamPlus
• Tiêu chí VÀNG chọn mua chung khi nhà có người cao tuổi - Khai Hoàn Land

Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Tất cả nội dung, bao gồm văn bản, đồ họa, hình ảnh và thông tin, có trong hoặc có sẵn qua trang web này chỉ dành cho mục đích thông tin chung. Thông tin và tài liệu có trong các trang này và các điều khoản, điều kiện và mô tả xuất hiện có thể thay đổi mà không cần thông báo trước.